Không phải ai cũng phải sở hữu bảo hiểm nhân thọ. Bảo hiểm sinh ra để chuyển rủi ro lớn sang một đối tác tài chính đủ mạnh. Nếu không có rủi ro cần chuyển giao, hoặc hệ thống tài chính đã đủ sức tự chống đỡ, thì bảo hiểm không phải ưu tiên. Điều quan trọng là hiểu đúng mình đang ở đâu, thay vì mua theo số đông.
Có những người tài chính đủ mạnh để “tự bảo hiểm”. Tài sản lớn, dòng tiền ổn định, biến cố vài trăm triệu hay vài tỷ cũng không làm lệch kế hoạch tài chính. Với nhóm này, bảo hiểm chỉ là tối ưu hóa, không phải nhu cầu bắt buộc. Họ đã có hệ thống dự phòng tài chính của riêng mình.
Cũng có người không có mục tiêu bảo vệ hay người phụ thuộc. Không con cái, không cha mẹ cần chu cấp, không ai dựa vào thu nhập. Nếu rủi ro xảy ra, dòng tiền gia đình không bị ảnh hưởng. Với họ, bảo hiểm nhân thọ không phải lựa chọn quan trọng ở thời điểm này.
Có nhóm người vẫn chưa hiểu bản chất bảo hiểm nhưng lại bị cuốn theo tâm lý “ai cũng mua thì mình mua”. Không đọc điều khoản, không hiểu quyền lợi, mua vì người quen giới thiệu. Nhóm này rất dễ thất vọng vì kỳ vọng sai ngay từ đầu. Khi chưa hiểu – tốt nhất chưa mua. Hệ thống tài chính không thể xây trên cảm xúc.
Một nhóm khác chỉ muốn “đầu tư sinh lời”. Họ xem bảo hiểm như kênh tài chính mang lợi nhuận cao. Nhưng bảo hiểm không phải ETF, không phải cổ phiếu, không phải tài khoản đầu tư. Nếu mục tiêu là tăng trưởng vốn, hãy dùng công cụ đúng bản chất. Bảo hiểm chỉ phù hợp khi ưu tiên là bảo vệ.
Khi tuổi quá cao hoặc sức khỏe không còn đủ điều kiện, chi phí cao, quyền lợi thấp, thậm chí bị loại trừ. Lúc này cố mua bảo hiểm chỉ tạo thêm áp lực tài chính và không tối ưu cho hệ thống của mình. Đừng mua chỉ vì “người khác có”.
Ngược lại, nhiều người lại sở hữu quá nhiều hợp đồng chồng chéo, mua theo cảm xúc hoặc từng đợt tư vấn. Hệ quả là tài chính mất cân đối, quyền lợi trùng lặp nhưng thiếu những phần quan trọng. Bảo hiểm không phải càng nhiều càng tốt – mà là đủ để không làm gãy hệ thống tài chính khi rủi ro xảy ra.
Bảo hiểm không dành cho tất cả mọi người. Nó dành cho người hiểu rằng rủi ro lớn có thể làm gãy toàn bộ kế hoạch và muốn chuyển phần rủi ro đó đi. Nếu bạn chưa có nhu cầu, chưa sẵn sàng duy trì dài hạn, hoặc chưa hiểu sản phẩm – thì chưa cần.
Điều quan trọng không phải “mua hay không mua”, mà là hiểu đúng bản chất và biết mình thuộc nhóm nào. Chỉ cần 15 phút rà soát lại tài chính và rủi ro cá nhân, bạn sẽ tiết kiệm được nhiều năm tránh sai lầm từ một hợp đồng không phù hợp. Hệ thống tài chính vận hành tốt khi bạn biết bảo vệ ở đâu và tăng trưởng ở đâu.