Nhiều người nghĩ có bảo hiểm y tế là đủ, nhưng đó là cách nhìn chỉ giải quyết được một phần của bài toán rủi ro. BHYT và bảo hiểm nhân thọ phục vụ hai mục tiêu hoàn toàn khác nhau. Một bên giúp giảm chi. Một bên giúp giữ nguyên hệ thống tài chính khi biến cố làm ngừng thu nhập. Không thể lấy cái này thay cho cái kia.
BHYT hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi nhà nước cho phép. Nhưng phần lớn chi phí thực tế lại nằm ngoài danh mục: giường dịch vụ, chọn bác sĩ, vật tư – thiết bị, thuốc đặc trị… Những khoản này thường chiếm tỷ trọng lớn nhất, và người bệnh phải tự trả. Gặp bệnh nặng, con số thực tế đội lên rất nhanh. BHYT chỉ giảm một phần – không giải quyết được hết áp lực.
Bảo hiểm nhân thọ đi vào phần mà BHYT để trống: chi phí điều trị lớn, bệnh hiểm nghèo, phẫu thuật, trợ cấp nằm viện… và quan trọng nhất là bảo vệ thu nhập. Khi người trụ cột phải dừng làm việc vì bệnh, BHYT không thể bù vào khoảng trống dòng tiền. Nhân thọ sinh ra để xử lý bài toán này – giữ cho gia đình không gãy khi biến cố kéo dài.
Rủi ro lớn nhất trong tài chính cá nhân không phải là tiền viện phí, mà là mất thu nhập. Viện phí có thể trả bằng tiết kiệm. Nhưng thu nhập mất 6–12 tháng mới là thứ làm lệch cả kế hoạch tài chính gia đình. Đây là điểm BHYT không bao phủ, và cũng là lý do nhân thọ phải đi song hành.
BHYT giúp “giảm chi”, còn nhân thọ giúp “giữ hệ thống tài chính không gãy”. Hai vai trò bổ sung nhau, không thay thế nhau. Khi kết hợp, chúng tạo ra lớp phòng thủ toàn diện hơn nhiều so với việc chỉ dựa vào một sản phẩm.
Người trụ cột, có con nhỏ, có cha mẹ phụ thuộc – hoặc bất kỳ ai muốn có quỹ dự phòng rủi ro mang tính kỷ luật – đều nên có cả hai. Khi rủi ro xảy ra, họ chịu thiệt hại kép: chi phí tăng, thu nhập giảm. Nếu chỉ có BHYT, hệ thống tài chính rất dễ mất cân bằng.
Vậy khi nào có BHYT rồi mà chưa cần nhân thọ? Khi chưa hiểu sản phẩm, chưa sẵn sàng cam kết dài hạn, hoặc chưa đánh giá rõ rủi ro của chính mình. Không hiểu – chưa mua. Nhưng hiểu rồi mà vẫn bỏ qua, thì lúc rủi ro xảy ra, chi phí phải trả sẽ cao hơn rất nhiều.
BHYT là nền tảng. Nhưng chỉ BHYT thôi không đủ để bảo vệ kế hoạch sống của gia đình. Một sản phẩm giảm chi phí y tế. Sản phẩm còn lại giữ vững dòng tiền. Nếu đang phân vân, hãy tự hỏi:
“Nếu tôi không thể tạo thu nhập trong 6–12 tháng, điều gì sẽ giữ tài chính gia đình không bị gãy?”
Câu trả lời sẽ cho thấy rõ bạn đang thiếu lớp phòng thủ nào trong hệ thống tài chính cá nhân của mình.