Rất nhiều người khi nghĩ đến đầu tư thường bắt đầu bằng câu hỏi: mua gì, đầu tư vào đâu, kênh nào đang “hot”. Nhưng thực tế, đầu tư không khởi đầu từ sản phẩm, mà khởi đầu từ chính nền tảng tài chính cá nhân.
Nếu chưa hiểu rõ dòng tiền của mình đang đi đâu, thu nhập có ổn định hay không, và mức chi tiêu có kiểm soát được không, thì việc chọn cổ phiếu hay kênh đầu tư chỉ là bước đi vội vàng. Nền tảng không vững, chiến lược nào cũng dễ gãy khi có biến động.
Bước tiếp theo là xác định rõ mục tiêu và thời gian đầu tư. Tiền này dùng để làm gì: mua nhà, nuôi con, hay chuẩn bị cho hưu trí? Trong bao lâu? Và quan trọng không kém, bạn chịu được mức biến động đến đâu mà vẫn ngủ ngon? Không có câu trả lời rõ ràng cho những câu hỏi này, đầu tư rất dễ trở thành một chuỗi quyết định cảm tính.
Trước khi nghĩ đến lợi nhuận, người mới cần xây dựng quỹ dự phòng. Quỹ này không phải để sinh lời, mà để bảo vệ bạn khỏi việc phải rút tiền đầu tư giữa chừng khi có biến cố bất ngờ. Rất nhiều kế hoạch đầu tư thất bại không phải vì chọn sai kênh, mà vì không có đủ khoảng đệm để chờ đợi.
Khi đã có nền tảng cơ bản, hãy bắt đầu với những kênh đơn giản, dễ hiểu. Ưu tiên các sản phẩm minh bạch, rõ ràng, ít phụ thuộc vào dự đoán ngắn hạn. Thứ bạn hiểu rõ luôn an toàn hơn thứ bạn chỉ nghe người khác nói là tốt.
Một sai lầm phổ biến của người mới là kỳ vọng lợi nhuận quá sớm. Giai đoạn đầu của đầu tư không phải để “ăn nhanh”, mà để học cách đi qua biến động mà không đánh mất kỷ luật. Lợi nhuận sẽ đến sau, nếu bạn còn ở lại đủ lâu.
Thay vì bắt đầu với số vốn lớn, hãy đầu tư nhỏ nhưng đều đặn. Kỷ luật và sự nhất quán quan trọng hơn rất nhiều so với quy mô ban đầu. Việc duy trì thói quen đầu tư đều giúp bạn xây dựng cả hệ thống lẫn tâm lý cần thiết cho chặng đường dài.
Người mới không cần bắt đầu nhanh, mà cần bắt đầu đúng. Bởi trong đầu tư, điều quan trọng nhất không phải là vào thị trường sớm bao nhiêu, mà là có thể đi tiếp được bao lâu.